Fascinantni svijet francuskih vina je ogroman. Mnoga vina, regije, nazivi i sorte grožđa mogu izgledati doista zbunjujuće! U ovom članku donosimo sve što trebate znati o francuskim vinima.
Kratka povijest francuskog vina
Francusko vinarstvo počelo je u 6. stoljeću prije Krista nakon što su grčki doseljenici kolonizirali južnu Galiju. Međutim, Rimljani su zasadili vinovu lozu u svim glavnim vinskim regijama 300-ih godina.
Od tada je francuska vinska industrija nastavila cvjetati – sve dok se plijesan i filoksera nisu proširili u 19. stoljeću, te su čitavi vinogradi morali biti uništeni i ponovno zasađeni.
Sljedeći gospodarski pad u Europi i dva svjetska rata doveli su do depresije francuske vinske industrije koja je trajala nekoliko desetljeća.
Godine 1935. ustanovljeno je Appellation d’origine contrôlée (AOC) radi zaštite francuskih interesa. Ovaj sustav definira zemljopisne vinske regije i njihove posebne karakteristike (terroir) kako bi se zaštitila kvaliteta proizvoda i spriječile prijevare.
Kasnije su ogromna ulaganja i napori nove generacije francuskih vinara od 1970-ih stvorili modernu francusku vinsku industriju kakvu poznajemo danas.
Što je Terroir?
Možda ste čuli da se vinska regija slobodno naziva terroir. No, terroir je koncept koji se odnosi na čimbenike okoliša, uključujući tlo, klimu i nadmorsku visinu, u kojima se uzgaja grožđe. Svi ovi faktori terroira u kombinaciji daju vinu jedinstvene okuse i mirise.
Što je apelacioni sustav?
Apelacija je zakonom određeno područje na kojem se uzgaja grožđe. U Francuskoj je Appellation d’Origine Contrôlée, ili AOC sustav, strogo regulirao sorte grožđa koje se mogu koristiti u svakom nazivu, minimalne razine alkohola, koliko gusto možete posaditi vinograd i koliki urod može dati.
Godine 2012. zamijenio ga je Appellation d’Origin Protégée (AOP), kojeg sada prati cijela Europska unija.
Kategorije francuskog vina
Postoje četiri kategorije ili klase francuskog vina.
1. Appellation d’origine contrôlée (AOC), sada AOP, kao što smo vidjeli ranije.
2. Appellation d’Origine Vin De Qualité Supérieure (AOVDQS): Kategorija vina odmah ispod AOC vina u hijerarhiji. Ima pravila i propise slične AOC-u u pogledu sorte grožđa, količine proizvodnje i procesa proizvodnje vina.
3. Vin de pays: Sva vina koja ne potpadaju pod AOC pravila o nazivu spadaju u ovu kategoriju. Ima blaža pravila za vrstu grožđa i metode proizvodnje.
4. Vin de table: “Stolna vina” spadaju u ovu najnižu kategoriju francuskih vina. Ne postoje pravila koja reguliraju upravljanje vinogradima ili proizvodnju vina. Na etiketama vina nećete vidjeti sorte grožđa, berbe ili nazive.
Glavne sorte grožđa u Francuskoj
Merlot je najzasađenija sorta grožđa u Francuskoj, pokriva 14% ukupne površine vinove loze.
Najvažnije sorte grožđa u zemlji su:
-Merlot
-Ugni Blanc
-Grenache
-Syrah
-Cabernet sauvignon
-Pinot noir
-Chardonnay
-Sauvignon blanc
-Cabernet Franc
-Carignan
Vinski stilovi proizvedeni u Francuskoj
Francusko vino se može široko kategorizirati:
- Crna vina od sorti grožđa kao što su Pinot Noir, Cabernet Sauvignon, Merlot, Zinfandel
- Rosé vina poput Provansalskog rosea i slatkog Bijelog Zinfandela
- Bijela vina kao što su Chardonnay, Rizling, Sauvignon blanc ili Moscato
- Pjenušava vina iz Champagnea i Vouvraya
Francuske prakse etiketiranja vina
Praksa etiketiranja vina pomalo se razlikuje od regije do regije.
Etiketa vina Bordeauxa sadržavat će naziv posjeda i klasifikaciju, naziv, podatke o punionici, berbu, sadržaj alkohola i volumen.
Na etiketi vina Alsace pronaći ćete naziv, vinograd ili parcelu, sortu grožđa, berbu, pojedinosti o proizvođaču, obavijest o sulfitima, sadržaj alkohola i volumen.
Pogledajmo poznate regije proizvodnje vina u Francuskoj.
Najpopularnije vinske regije
Bordeaux i Burgundija vjerojatno su ono što vam prvo padne na pamet! Postoji mnogo više regija za proizvodnju vina, uključujući dolinu Rhone, Beaujolais, Languedoc-Roussillon i dolinu Loire.
Bordeaux
Smještena u jugozapadnoj Francuskoj, ova regija ima više od 60 rastućih apelacija koje proizvode uglavnom crna vina Cabernet Sauvignon, Merlot i Cabernet Franc. Regija ima umjerenu, mediteransku klimu.
Osim poznatih crnih, u regiji se proizvode i bijeli bordo od sauvignon blanca, semillona i muskadela.
Burgundija
Burgundija (ili Bourgogne) je francuska vinska regija s naslijeđem crnog pinota, bijelih chardonnaya i vina Beaujolais Gamay.
Burgundija ima preko 100 apelacija podijeljenih u Burgundy Grand Crus, Premier Crus, Village Wines i Regional Wines.
Burgundija ima pet primarnih vinogradarskih područja, uključujući Chablis sa svojim kredastim terenom, Côte de Nuits, Côte Chalonnaise, Mâconnais i Côte de Beaune u blizini Beaunea.
Naći ćete crvene burgundske vinograde Grand Cru u području Côte de Nuits u Burgundiji. Vinsko područje Corton Grand Cru Burgundy nalazi se na jugu Burgundije. Manje vinogorje Jura nalazi se u blizini Burgundije.
Champagne
Ovo je najsjevernija vinska regija koja se nalazi istočno od Pariza. Poznat je po svojim pjenušavim Blanc de Blancs i Blanc de Noirs.
Dolina Rhone
Dolina Rhone poznata je po mješavini vina Syrah i Grenache Syrah Mourvèdre (GSM) s apelacija Châteauneuf-du-Pape i Hermitage, te Condrieu vina od grožđa Viognier.
Rijeka Rhone teče kroz dolinu Rhone ili Côtes du Rhône dijeleći je na Južnu i Sjevernu dolinu Rhone.
Provansa
Provansa je francuska vinska regija na jugoistočnoj obali, poznata po svojim crnim vinima od sorti grožđa Cabernet Sauvignon, Syrah, Cinsault i Mourvèdre.
Alsace
Ova vinska regija poznata je po vinima rizlinga, sivog pinota i gewürztraminera. Vina iz ove regije imena su dobila po sorti grožđa umjesto po mjestu podrijetla – poput Rosenhof sivog pinota 2018.
Beaujolais
Beaujolais leži južno od Burgundije i poznat je po svojim voćnim, živahnim, crnim vinima Beaujolais Gamay. Jedinstveni okus Beaujolaisa duguje se tlu koje je rijeka Nizerand učinila plodnom.
Korzika
Korzika je francuski otok na Mediteranu, popularan po svojim vinogradima Pinot Noir, Tempranillo i Barbarossa. Naći ćete sjajna vina poput Patrimonio i Ajaccio, od kojih sva imaju toskanski utjecaj.
Languedoc i Roussillon
Languedoc-Roussillon je povijesno obalno područje u južnoj Francuskoj, koje se proteže od regije Provence do Pirineja i granice sa Španjolskom. Vinski asortiman Languedoc sastoji se od mješavina Syrah, Grenache, Carignan, Cinsault i Mourvèdre.
Dolina Loire
Vinogradi doline Loire na sjeverozapadu proizvode vina kao što su Sauvignon Blanc, Loire Vouvray, Loire Pouilly-Fume, Chinon, Marsanne i Muscadet. Najpoznatiji naziv doline Loire je Sancerre sa svojim vinogradima Sauvignon Blanc bogatim vapnencem koji proizvode suha bijela vina poput Loire Pouilly-Fume. Također ćete pronaći popularne Chenin Blanc Vouvrays u Loire.
Jugozapadna Francuska
Jugozapad ili Sud-Ouest proizvodi mješavine Malbecs, Colombard, Ugni Blanc i Gros Manseng.
11 poznatih francuska vina koja biste trebali probati
Odabrali smo neka nevjerojatna vina iz vrhunskih francuskih dvoraca.
1. Chateau Lafite Rothschild
Premier Cru Classe Lafite Rothschild proizvodi se u obiteljskom Chateau-u u apelaciji Pauillac Medoc u regiji Bordeaux.
Korištene sorte grožđa su 80-95% Cabernet Sauvignon, 5-20% Merlot, 0-5% Cabernet Franc i Petit Verdot.
Aromatičan je sa zemljanim notama tartufa, začina, cedra, duhana, i crvenih bobica. A, najboljeg je okusa s minimalno 15 godina starosti u boci.
2. Louis Roederer, Cristal
Cristal je vodeći cuvée Louisa Roederera, obiteljskog Maisons de Champagne u Reimsu.
Ovaj šampanjac napravljen je od 40% chardonnaya i 60% crnog pinota.
Pijte ga zbog svilenkasto glatke teksture, voćnih aroma i jake mineralne kvalitete s notama citrusa. Lako ga možete čuvati najmanje 20 godina, a da vino ne izgubi svježinu.
3. Chateau La Mission Haut-Brion
Chateau La Mission Haut-Brion je crno vino proizvedeno u apelaciji Pessac-Léognan u Bordeauxu, jedno od Crus Classés u klasifikaciji Gravesa iz 1953. godine.
Bijelo vino Chateau La Mission Haut Brion Blanc odležava 13-16 mjeseci.
Vina su punog tijela i koncentrirana s mirisima tartufa, dima, zemlje, duhana i začina.
4. Chateau Beychevelle
Chateau Beychevelle je Quatrièmes Cru proizveden u apelaciji Saint-Julien u regiji Bordeaux.
U ovom bogatom, koncentriranom bordoškom vinu svježeg okusa osjetit ćete mirise crnog voća, zemlje, začina i duhana.
Chateau Beychevelles su obično bolji s 8-12 godina starost.
5. Domaine de-la Romanee Conti
Nadaleko poznat kao jedan od eminentnih vinara u svijetu, Domaine de-la Romanee Conti (ili DRC) je vinarija u Burgundiji koja proizvodi renomirana crna i bijela vina. Domena je 25 hektara burgundskog Grand Crus vinograda u kojem je glavna sorta grožđa Pinot Noir.
Poznato je da bogata vina Romanee Conti odražavaju aromu voća stare vinove loze i jedinstven karakter terroira. Godine 1780., pariški nadbiskup ga je pozdravio kao “baršun i saten u bocama”.
6. Chateau Cos D’Estournel
Chateau Cos D’Estournel je vino Deuxièmes Cru Bordeaux proizvedeno u apelaciji Saint-Estèphe u Bordeauxu.
Pijuckajte ovu crvenu mješavinu i uživat ćete u okusima crvenog bobičastog voća i podrasta s pikantnim završetkom. Vino je srednjeg tijela zrnaste teksture i umjerene dubine.
Obično je Cos d’Estournel spreman za piće nakon 10 do 20 godina odležavanja u boci.
7. Chapoutier Ermitage Rouge
Maison M. Chapoutier je vinar u Tain-l’Hermitageu u vinskoj regiji doline Rhône. Njihova vina Ermitaža prva su uključila natpise na Brajevom pismu na svojim etiketama.
Syrah crvene boje iz poznatog naziva Hermitage identificirane su po imenu Ermitage Rouge. Puni Ermitage Rouge iz 2003., na primjer, ima tintu crnu boju, s aromama i okusima šljive, sladića i zdrobljenog kamenja.
8. Fleur Petrus
Château La Fleur-Pétrus se proizvodi u Pomerolu na desnoj obali Bordeauxa. Napravljen je pretežno od merlota, što mu daje svilenkast i velikodušnost po kojoj je poznat. Mala količina Cabernet Franca daje vinu strogost i kompleksnost.
La Fleur Petrus treba barem 8-12 godina starenja prije nego što možete uživati.
9. Chateau Montrose
Château Montrose nalazi se u apelaciji Saint-Estèphe u Bordeauxu. Vina proizvedena ovdje su klasificirana kao jedno od četrnaest Deuxièmes Crus u službenoj klasifikaciji vina Bordeauxa iz 1855. godine.
Montrose vina su mješavina 65% Cabernet Sauvignona, 25% Merlota i 10% Cabernet Franca.
Najbolje berbe Chateau Montrosea imaju sposobnost starenja desetljećima. Konzumirajte ga nakon najmanje 10-20 godina u boci.
10. Chateau Haut Bailly
Haut Bailly je vinorodno imanje Graves Cru klase smješteno na obroncima apelacije Pessac-Léognan u Bordeauxu.
Ovaj vinograd proizvodi samo crvene mješavine s Cabernet Sauvignonom (65%), Merlotom (25%) i Cabernet Francom (10%).
Haut-Bailly vina poput La Parde de Haut Bailly, Pessac-Leognan iz 2011. glatka su i svilenkasta, sa zemljanim notama i dubinom voća.
11. Dom Perignon
Dom Perignon je starinski šampanjac koji proizvodi Moët & Chandon, vinarija i suvlasnik tvrtke za luksuznu robu Moët Hennessy Louis Vuitton. Ime je dobio po benedektinskom redovniku iz 17. stoljeća koji je bio jedan od pionira vina šampanjca.
Vino je 60% chardonnay grožđa i 40% crni pinot. Primjetno je da svaka boca sadrži grožđe samo iz jedne godine (nećete pronaći “non-vintage” bocu)
Izvor: vinovest.co
